HTX nông nghiệp Gia Phúc được thành lập vào năm 2013 với trang trại chăn nuôi lợn nái quy mô 1.400 con, mỗi năm xuất ra thị trường khoảng 30 ngàn con lợn giống chất lượng, đem về nguồn thu trên 8 tỷ đồng. Không dừng lại ở đó, HTX còn có ý tưởng xây dựng một trang trại cây ăn quả theo hình thức đa cây và ứng dụng công nghệ cao vào tất cả các khâu trong quá trình sản xuất. Sau khi nghiên cứu, khảo sát địa hình, năm 2017, HTX đã mua lại 30ha đất đồi tại hồ Khe Lang, xã Thường Nga để thực hiện ý tưởng của mình. Sau 2 năm máy móc làm việc không ngừng nghỉ, HTX đã biến đồi hoang thành trại cây ăn quả ngút ngàn, 30ha được quy hoạch bài bản với 1.500 gốc thanh long ruột đỏ, 2.100 cây ổi, trên 8.000 cây cam, bưởi và 500 cây mít Thái. Ngoài ra, một số loại cây khác như đinh lăng, chuối,… được trồng xen hợp lý nhằm tận dụng quỹ đất.

Với diện tích rộng lớn, trồng nhiều loại cây trên đất đồi dốc nên việc chăm sóc, quản lý sẽ gặp rất nhiều khó khăn nếu không có các giải pháp phù hợp. Trước thực trạng đó, để chủ động, khoa học trong quy trình chăm sóc, tưới tiêu và giảm chi phí thuê nhân công, HTX đã chi 2,3 tỷ đồng đầu tư hệ thống tưới nước và cung cấp dinh dưỡng tự động được cài đặt kết nối với điện thoại thông minh và máy tính. Công nghệ được các chuyên gia Isarel trực tiếp chuyển giao, xây dựng với 1 nhà trung tâm điều hành và 6 trạm van bố trí trong trang trại, tất cả được kết nối với nhau bằng sóng vô tuyến, cho phép phân tích nhu cầu của cây về nước và dinh dưỡng theo từng giai đoạn và từng thời điểm trong ngày dựa vào phần mềm được kết nối tự động với internet giúp phân tích đúng độ ẩm và dinh dưỡng ở trong đất để đưa ra kết quả về nhu cầu nước và dinh dưỡng của cây trồng. Hệ thống ống nhỏ giọt được rải đều trên toàn trang trại với hệ thống van điều áp cho phép cung cấp nước và dinh dưỡng đồng đều đến từng cây trồng.

Anh Lê Vạn Hải – Giám đốc HTX cho biết: Phần mềm điều khiển hệ thống được lập trình sẵn, chỉ cần 1 thao tác đơn giản trên điện thoại là hệ thống tưới nước và cung cấp dinh dưỡng cho cây vận hành theo ý muốn. Mỗi ngày anh sử dụng điện thoại và máy tính để vận hành hệ thống tưới nước 2 lần, ngay cả khi không có mặt ở trang trại anh vẫn có thể kiểm soát sự vận hành của hệ thống. Sự tiện ích này đã giúp anh quản lý trang trại một cách hiệu quả và bao quát trong mọi thời điểm thông qua chiếc điện thoại thông minh của mình.

Anh Hải cho biết thêm: Sau gần 1 năm đi vào hoạt động, hệ thống đã phát huy hiệu quả rõ rệt, cây trồng không bao giờ thiếu nước, đặc biệt là trong điều kiện thời tiết nắng nóng kéo dài trong mùa hè này. Hiện tại trên vườn cây không có cây trồng nào có hiện tượng cháy lá, trong khi các trang trại khác trên địa bàn bà con nông dân phải thức cả đêm để tưới nước cho cây mà cây vẫn bị cháy lá do nắng nóng kéo dài. Mặt khác, do được cung cấp đủ nước và dinh dưỡng nên cây trồng phát triển lộc tốt hơn, có khi đạt 6 đợt lộc trong 1 năm. Mặc dù các loại cây trồng chưa cho thu hoạch nên chưa tính toán được hiệu quả kinh tế mà hệ thống đưa lại nhưng bước đầu cho thấy cây trồng sinh trưởng phát triển tốt hơn 1,5 lần so với phương thức canh tác truyền thống.

Không dừng lại ở đó, HTX nông nghiệp Gia Phúc còn trang bị thêm các loại máy móc như máy làm đất, máy làm cỏ, máy rửa lá cây, máy phun thuốc BVTV và tiến tới HTX sẽ xây dựng kho bảo ôn nhằm bảo quản sản phẩm tốt hơn và tránh bị ép giá khi vào vụ thu hoạch. Việc tăng cường tự động hóa sẽ giúp HTX có thể tiết giảm chi phí đầu vào và chi phí thuê nhân công vì với lượng công việc này mà được làm truyền thống thì cần ít nhất 20 công nhân lao động trong 1 ngày.

Công nhân HTX Nông nghiệp Gia Phúc làm cỏ cho ổi (ảnh: Báo HT)

Với mong muốn xây dựng một mô hình sản xuất nông nghiệp sạch, đảm bảo tiêu chuẩn sau khi thu hoạch nên tất cả cây trồng trong trang trại đều được kiểm soát về vấn đề sử dụng thuốc BVTV, phân bón cũng được nhập về từ Isarel. Ngoài ra, để hướng tới sản xuất theo tiêu chuẩn hữu cơ, HTX còn xây dựng nhà nuôi giun quế rộng hơn 100m2 để lấy phân hữu cơ bón cho cây trồng.

Hiện tại 2.100 gốc ổi đã cho thu hoạch, 1500 gốc thanh long ruột đỏ, 500 gốc mít Thái Lan đã bắt đầu cho mùa quả đầu tiên. Khoảng sau 1 năm nữa 8000 gốc cam và gốc bưởi sẽ cho thu hoạch. Nhìn trang trại rộng lớn với các loại cây ăn quả được thiết kế bài bản, địa hình được bao bọc giữa các đồi núi và lòng hồ, giám đốc HTX nông nghiệp Gia Phúc còn cho chúng tôi biết anh đang có ý tưởng sẽ phát triển nông nghiệp gắn với du lịch trải nghiệm sinh thái. Khi đến đây, du khách sẽ cảm nhận sự giao hòa, gần gũi với thiên nhiên, tự tay hái cây trái chín mọng, trải nghiệm bắt cá, nướng gà đầy thú vị.

Có thể thấy, hiện nay sản phẩm từ nông nghiệp ngày càng đòi hỏi yêu cầu cao về chất lượng, áp lực tiết giảm chi phí sản xuất trong điều kiện biến đổi khí hậu khiến nền nông nghiệp phải chuyển mình thích ứng. Một trong những giải pháp quan trọng là phát triển nông nghiệp công nghệ cao, chuyển giao các tiến bộ kỹ thuật hiện đại, ứng dụng thành tựu cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 vào nông nghiệp. Và những người đi tiên phong trong ứng dụng công nghệ 4.0 vào nông nghiệp ở Hà Tĩnh như HTX nông nghiệp Gia Phúc đang từng bước làm thay đổi tư duy sản xuất nông nghiệp truyền thống như lâu nay, không chỉ đạt mục tiêu tạo ra nông sản sạch mà còn giải phóng sức lao động cho con người. Qua đó góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững ./.

Đặng Thị Thuận

Trung tâm Khuyến nông Hà Tĩnh