Từ năm 2005, Xã Tân Mỹ, huyện Lạc Sơn (Hòa Bình) thực hiện chuyển đổi những cây trồng như: lúa, khoai, sắn kém hiệu quả sang trồng cây bí xanh, củ đậu và đang đem lại thu nhập cao giúp nhiều hộ dân xóa đói giảm nghèo.

Toàn xã Tân Mỹ hiện có khoảng 250 hộ gia đình phát triển mô hình trồng bí xanh và củ đậu với diện tích hơn 20 ha bí xanh, 30 ha củ đậu. Tính đến nay 2 cây trồng này đã gắn bó với đồng đất của Tân Mỹ suốt hơn 10 năm qua và được trồng tập trung tại 4 xóm: Nại, Gò Lăng, Đống và Khao và trồng rải rác tại một số xóm khác. So với trồng lúa thì cây bí xanh và củ đậu đem lại hiệu quả kinh tế cao bởi hợp với thổ nhưỡng, không đòi hỏi kỹ thuật cao và thời gian thu hoạch sản phẩm ngắn.

Ra thăm vườn trồng củ đậu, ông Bùi Văn Lành - Bí thư chi bộ xóm Gò Lăng cho biết: Hiện toàn xóm có 61 hộ với 252 nhân khẩu. Trong vài năm trở lại đây người dân đã mạnh dạn chuyển đổi sang trồng cây củ đậu và cho thu nhập cao. Hiện có khoảng 50 hộ trồng với diện tích hơn 8 ha. Với giá bán như hiện tại ngay tại ruộng là 4.000 đồng/kg thì 1 sào (360m2) cho năng suất 1,8 tấn, thu nhập 7-8 triệu/sào, so với cấy lúa, trồng ngô gấp 3 lần. Như vậy nếu trồng 1 ha người dân trung bình thu được năng suất 50 tấn/ha, chăm sóc tốt có thể đạt 60 tấn/ha và thu nhập 200 - 220 triệu đồng/ha. Nhờ trồng củ đậu mà nhiều hộ trong xóm Gò Lăng có của ăn của để, vươn lên thoát nghèo, điển hình như hộ ông Vũ Văn Sơn trồng 1 ha thu được 210 triệu đồng, ông Bùi Văn Dưng trồng 7000m2 thu được 130 triệu… Không chỉ có cây củ đậu mà một số cây trồng khác trong xóm như: bí xanh, ớt, dưa hấu, nghệ cũng cho hiệu quả kinh tế cao.

Người dân xóm Gò Lăng đang thu hoạch củ đậu

Rời cánh đồng bạt ngàn cây củ đậu và chạy dọc con đường liên xã là những ruộng bí xanh đang vào vụ thu hoạch. Cạnh con đường những đống bí xanh được xếp ngay ngắn chờ ô tô. Gặp ông Bùi Văn Vĩnh xóm Nại được ông cho biết: Người dân trồng vụ bí này là trái vụ lên được giá. Với giá 13.000 đồng/kg, thương lái đến tận nơi thu mua, đầu ra không lo bị ế. Với 10 năm trồng bí ông Vĩnh nhận thấy đây là loại cây trồng truyền thống nên cũng rất đơn giản, dễ trồng, chi phí đầu tư khoảng 35 triệu đồng/ha (đầu tư gồm: cọc tre, lưới và giống…) và thời gian cho thu hoạch khoảng 2,5 tháng. Với 1,3 ha bí xanh ông xuống giống từ tháng 5/2017, đến nay đang cho thu hoạch. Mới thu được 2 đợt được 10 tấn quả, nếu thu hết vụ gia đình ông cầm chắc được khoảng 30 tấn quả/ha. Với giá bán như hiện tại thì trừ chi phí gia đình ông Vĩnh thu về từ 150 – 200 triệu đồng tiền lãi.

Ruộng bí xanh nhà ông Bùi Văn Vĩnh xóm Nại cho năng suất cao ước đạt 30 tấn trên ha

Ông Đỗ Văn Bảng – Chủ tịch UBND xã Tân Mỹ vui mừng cho biết: Hiện nay cây bí xanh và củ đậu đang là cây trồng chủ lực của xã, với diện tích ngày càng được bà con mở rộng và cho thu nhập cao. Trung bình 1 ha bí xanh thu nhập từ 200 – 300 triệu đồng/ha, củ đậu 200 triệu đồng/ha. So với cấy lúa, trồng ngô thì bí xanh và củ đậu cao gấp 5 – 10 lần. Nhờ vậy kinh tế đời sống của bà con trong xã được nâng cao. Thu nhập bình quân đầu người năm 2016 của xã đạt 24,6 triệu đồng/người/năm và tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống còn 8,9%. Ngày 18/4/2017 xã Tân Mỹ được Chủ tịch UBND tỉnh ký quyết định công nhận là xã đạt chuẩn Nông thôn mới năm 2016. Đây là niềm tự hào của xã. Trong thời gian tới xã phấn đấu hơn nữa và đặt ra mục tiêu giúp các hộ có thu nhập 40 triệu đồng/người/ năm vào năm 2020./.

Đình Thủy

Trung tâm Khuyến nông Hòa Bình