Lào Cai: Nông dân liên kết làm giàu từ cây quế

Hoạt động liên kết vào tổ nhóm sở thích trồng quế đã tăng cường gắn kết 4 nhà (Nhà nước, nhà nông, nhà kinh doanh, nhà khoa học), tạo môi trường trao đổi thông tin minh bạch, đào tạo người dân cùng sản xuất quế và xây dựng thương hiệu cho sản phẩm quế Lào Cai.

Để các tổ nhóm hoạt động hiệu quả, hiểu được tầm quan trọng của việc liên kết giữa các tổ nhóm, cùng nhau làm giàu từ cây quế, Trung tâm Khuyến nông và DVNN Lào Cai đã lựa chọn và bầu ra được 48 người là thành viên ban lãnh đạo các tổ nhóm. Trung tâm cũng tổ chức các lớp tập huấn ToT với 175 người tham gia, các học viên tham gia tập huấn có trách nhiệm hỗ trợ triển khai thành lập tổ nhóm tại địa phương nhằm liên kết tổ chức sản xuất, tiêu thụ với Công ty TNHH Hương gia vị Sơn Hà tại huyện Bắc Hà và Công ty CP sản xuất và xuất khẩu Quế hồi Việt Nam tại huyện Văn Bàn, từ đó nâng cao thu nhập cho người dân và doanh nghiệp. Đồng thời, nâng cao năng lực về cách thức hỗ trợ, thúc đẩy nữ giới tham gia các hoạt động tổ nhóm, tăng sự tự tin, tự chủ, dám nghĩ, dám làm và khả năng ra quyết định trong gia đình và cộng đồng.

Bên cạnh đó, Trung tâm còn tổ chức 52 lớp tập huấn về khoa học kỹ thuật, cầm tay chỉ việc cho 2389 nông dân trồng quế. Thông qua các lớp tập huấn các nông dân được cùng nhau trao đổi, cùng nhau nắm bắt về kỹ thuật trồng, chăm sóc, thu hoạch quế bền vững, có khả năng vận dụng vào hoạt động sản xuất quế của gia đình để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm quế, đáp ứng yêu cầu thu mua của công ty đồng thời bảo vệ môi trường, bảo vệ sức khỏe cho người sản xuất và người tiêu dùng.

Song song với tập huấn Trung tâm tổ chức cho bà con nông dân đi tham quan học tập mô hình sản xuất, tiêu thụ quế tại tỉnh Yên Bái. Qua chuyến tham quan, học tập kinh nghiệm, những gì mắt thấy, tai nghe được trải nghiệm làm, bà con tâm đắc và đánh giá rất cao, mang lại nhiều lợi ích. Đây là những nội dung thiết thực, hữu ích, phù hợp có thể áp dụng rộng rãi vào việc sản xuất quế tại các tổ nhóm, tăng cường liên kết tổ nhóm, bắt tay cùng doanh nghiệp xây dựng vùng nguyên liệu tốt, tiến hành sản xuất quế hữu cơ, sơ chế chế biến quế thành các mặt hàng có giá trị cao và phát triển bền vững cây quế tại tỉnh Lào Cai.

Các hộ nông dân vào tổ nhóm sở thích trồng quế đã thay đổi tư duy phương thức sản xuất, mạnh dạn và tự chủ hơn trong các quyết định đầu tư phát triển cây quế, tự tin trong giao tiếp và chia sẻ kinh nghiệm với mọi thành viên dự án. Nhiều nhóm, nhiều hộ nông dân trồng quế đang nhen nhóm hình thành xưởng sơ chế quế; mua đồi quế ở thôn, xã, huyện khác để khai thác, sơ chế. Nhiều hộ góp vốn cùng đầu tư phát triển ngành hàng quế; Tự chủ hiến đất làm đường nội đồng lên đồi quế tiện cho vận chuyển, thu hoạch; Cùng nhau chia sẻ thông qua trang facebook (Trung tâm Khuyến nông và DVNN Lào Cai- Dự án Great). Các hộ nông dân đã áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất ngành hàng quế làm giảm giá thành sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm quế, nâng cao giá trị thu nhập cho chính gia đình.

Từ dự án, trên 50% phụ nữ cảm thấy họ có quyền kiểm soát độc lập, chung với thu nhập và chi tiêu trong gia đình; gần 50% nam giới có sự thay đổi và hành động về giới nhận thức, chia sẻ, tôn trọng, công nhận năng lực và các quyết định của phụ nữ. Sự tự chủ, ra quyết định ngày càng rõ nét của chị em phụ nữ, đặc biệt là sự thay đổi tư duy trong sản xuất, làm giàu từ cây quế. Việc nông dân tham gia vào 3 tổ nhóm quế ống sáo đã tạo ra động lực gắn kết các nhân tố có năng lực, phát huy nội lực địa phương trong việc tổ chức sản xuất các sản phẩm ngành hàng quế. Đầu mối thực hiện các hoạt động liên kết tiêu thụ ngành hàng quế trên địa bàn xã, huyện tạo việc làm cho người dân địa phương đặc biệt là nữ giới.

Dự án đã thúc đẩy và tạo ra sự liên kết giữa các nhóm nông dân trồng quế với Công ty TNHH Hương gia vị Sơn Hà và Công ty CP sản xuất và xuất khẩu Quế hồi Việt Nam. Các công ty đang triển khai xây dựng các nhà máy chế biến quế tại địa phương và tiến hành thu mua trực tiếp sản phẩm của người dân.

Ông Sầm Phượng Long, chủ tịch UBND xã Nậm Lúc cho biết: "Các hoạt động của dự án đã có tác động rõ nét đến chính quyền, người dân. Nông dân Lào Cai đã biết liên kết, cùng nhau làm giàu từ cây quế. Có sự liên kết của các tổ nhóm trồng quế trong xã với nhau, có sự trao đổi kinh nghiệm, phương thức sản xuất trồng quế giữa người dân thôn bản này với thôn bản kia, với xã này với xã kia, với huyện này với huyện kia trong tỉnh Lào Cai. Chị em phụ nữ mạnh dạn, tự chủ hơn trong các hoạt động sinh kế và xã hội. Sản phẩm quế của xã nói riêng và của toàn tỉnh Lào Cai nói chung có nhiều cơ hội để phát triển theo hướng bền vững. Hiện xã đang huy động được các nguồn lực của địa phương và nguồn lực của người dân trong việc đầu tư tổ chức sản xuất quế được bền vững".

Chị Lục Thị Thắm, tổ nhóm quế Làng Chảng, xã Cốc Lầu cũng chia sẻ: "Từ khi liên kết tổ nhóm trồng quế, chúng tôi hiểu rõ hơn về giá trị cây quế đem lại, lợi ích của việc phát triển quế theo hướng bền vững. Chúng tôi được tiếp cận thêm các kiến thức về trồng, chăm sóc, thu hoạch, sơ chế, phòng trừ sâu bệnh, giá cả thị trường. Chị em phụ nữ mạnh dạn, tự chủ hơn rất nhiều và được nam giới chia sẻ, tôn trọng, công nhận năng lực và các quyết định của phụ nữ. Chúng tôi cùng nhau liên kết và quyết tâm làm giàu từ cây quế trên chính quê hương của mình. Tôi hy vọng trong tương lai gần nhất nhắc đến quế Lào Cai là nhắc đến sự giàu có, tự tin, tự chủ của người dân Lào Cai".

Lưu Hòa

Trung tâm Khuyến nông và DVNN Lào Cai