Trong một chuyến công tác về địa phương, tôi tình cờ được gặp anh Trần Ngọc Triều, một thanh niên ở thôn Lương Nông Nam, xã Đức Thạnh, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Anh là chủ nhân của mảnh vườn rộng gần 1,5 ha, trong đó 1 ha đang trồng đậu phụng (lạc) và 0,5 ha trồng các loại rau màu.

Bước chân vào mảnh vườn, điều đầu tiên tôi nhận thấy là hệ thống ống nhựa ngay hàng thẳng lối chạy quanh vườn, rất gọn gàng và đẹp mắt. Đây chính là hệ thống tưới nước dùng béc phun mà anh Triều tự tay thiết kế.

Khi được hỏi về ý tưởng thực hiện hệ thống tưới nước dùng béc phun này, anh Triều không ngần ngại chia sẻ, thời tiết ở quê mình nắng nóng quá mà ba mẹ anh lúc nào cũng phải dầm mình 2-3 giờ đồng hồ ngoài vườn dưới cái nắng nóng để kéo dây tưới (người kéo dây, người tưới). Đôi lúc tưới xong được mảnh vườn là người muốn ngất luôn vì nắng. Thấy vậy anh đã tìm tòi học hỏi trên mạng kỹ thuật lắp đặt hệ thống tưới để áp dụng vào vườn của gia đình.

"Nhìn hệ thống rất quy mô chứ thật ra đơn giản lắm, chỉ cần đầu béc, đường ống nước bằng nhựa nối với máy bơm, cứ 2 - 3m lại bắt một béc phun cao từ 1-1,5m" – anh Triều cười nói.

Sau cuộc nói chuyện, anh Triều dẫn tôi đi vòng quanh vườn và chỉ cho tôi đủ thứ. Anh thử đóng điện thì ngoài tiếng máy bơm tôi còn nghe thấy tiếng nước phun rất nhẹ trên lá như là trời đang mưa phùn vậy. Màu xanh của cây lá như đậm hơn vì được tưới nước đều. Với hệ thống tưới này, nước không mạnh, không chảy thành dòng mà chỉ bằng tia và quay tròn rất nhẹ... Anh chia sẻ mỗi lần tưới, anh sẽ tưới lần lượt từng vùng, vùng này xong rồi tới vùng khác vì nếu tưới hết một lượt nước yếu, bay không xa, không đều. Mỗi vùng tưới khoảng 10-15 phút sẽ chuyển sang vùng khác. Trong lúc chờ đợi có thể đi nhổ cỏ dại và làm những công việc khác.

Anh Triều đang chăm sóc vườn đậu phụng

Tổng chi phí mua vật liệu về lắp đặt cho 1,5 ha vườn hết gần 50 triệu, chưa kể 3 máy bơm nhà anh đã có từ trước. Sau 2 năm sử dụng hệ thống béc phun, anh thấy công lao động giảm đi 3 lần mà năng suất tăng gấp đôi. Riêng đậu phụng một năm 2 vụ và vụ nào anh cũng thu gần 3 tấn. Như vụ đậu phụng vừa rồi, anh bán đậu khô với giá 28.000 đồng/kg, nếu ép dầu bán thì 95.000 - 100.000 đồng/lít, lãi thu về được hơn 60 triệu đồng. Thêm vào đó là rau màu các loại như ớt, cà tím, dưa leo, rau muống, rau mã đề... cũng thu được gần 30 triệu đồng.

Không chỉ là lợi ích kinh tế, quan trọng hơn, việc áp dụng phương pháp này còn giúp người dân ở vùng đất cát bạc màu thay đổi nhận thức, chủ động thích nghi và ứng phó với những thách thức và sự khắc nghiệt do biến đổi khí hậu gây ra. Đây cũng là cách giúp người dân tiết kiệm chi phí sản xuất và giải phóng sức lao động trong việc tưới tiêu các vùng hạn Quảng Ngãi./.

Huyền Hương

Trung tâm Khuyến nông Quảng Ngãi