Trước đây HTX chỉ xác định trồng rừng để cung cấp nguyên liệu giấy dăm, rừng trồng chủ yếu là giống cây bạch đàn nên hiệu quả kinh tế không cao. Sau khi HTX nhận được sự hỗ trợ giúp đỡ tích cực của tổ chức WWF, tham dự các lớp tập huấn do Trung tâm Khuyến nông, Chi cục Lâm nghiệp tỉnh tổ chức nâng cao nhận thức về lợi ích của môi trường nên HTX đã từng bước chuyển đổi và tổ chức lại sản xuất, chuyển dần sang trồng rừng gỗ lớn theo chứng chỉ FSC.

HTX đã thành lập nhóm chứng chỉ rừng Phú Hưng vào năm 2013 ban đầu với 8 hộ tham gia trên diện tích 116,5 ha. Năm 2014 đưa trữ lượng rừng đạt chứng chỉ khai thác trên 800 tấn, với giá bán 1,475 triệu đồng/tấn, cao hơn so với giá bán thị trường 1,2 triệu đồng/tấn. Nhờ trồng rừng theo chứng chỉ FSC mà gỗ của HTX đã được bán ra nhiều tỉnh thành và nước ngoài, mở hướng đột phá trên con đường phát triển của HTX. Sau 4 năm tham gia vào nhóm chứng chỉ rừng Phú Hưng, trồng rừng theo tiêu chí FSC thấy được lợi ích to lớn, nó không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao mà còn mang lại những lợi ích về xã hội và môi trường. Nhận thấy được hiệu quả thiết thực khi tham gia trồng rừng theo chứng chỉ FSC, đến nay đã có thêm 4 hộ tham gia vào nhóm chứng chỉ rừng Phú Hưng với diện tích 61,7 ha. Tổng diện tích tham gia vào nhóm chứng chỉ rừng Phú Hưng là 177,2 ha.

Để được cấp chứng chỉ rừng FSC, cộng đồng địa phương và các bên liên quan đã tham gia vào tiến trình lập kế hoạch quản lý rừng bền vững, làm giảm áp lực lên tài nguyên rừng. Chủ rừng nhận biết và tôn trọng các quyền truyền thống của người dân bản địa đối với tài nguyên rừng và quyền của công nhân, từ đó điều kiện lao động và đời sống được cải thiện. Bên cạnh đó cũng nâng cao hình ảnh của chủ rừng với xã hội. Quản lý rừng bền vững theo FSC sẽ bảo tồn tính đa dạng sinh học của rừng, nguồn nước, đất và các hệ sinh thái trong rừng. Duy trì được chức năng của hệ sinh thái và tính toàn vẹn, ổn định của rừng và đất rừng, giảm thiểu được các tai họa của thiên nhiên, môi trường và điều kiện làm việc an toàn hơn.

Mô hình trồng rừng gỗ lớn theo chứng chỉ FSC của HTX Phú Hưng

Nhờ có chứng chỉ rừng FSC, hiệu quả kinh doanh và thu nhập của HTX Phú Hưng đã tăng lên. Giá bán gỗ xẻ có chứng chỉ cao hơn giá thị trường từ 15-20%. Bên cạnh đó, hoạt động quản lý rừng của chủ rừng được công nhận và tin cậy. Được các công ty, doanh nghiệp uy tính ký kết đầu ra. Hàng năm HTX khai thác khoảng 15-20 ha. Nhờ được bảo vệ, chăm sóc tốt nên trữ lượng rừng ở đây cũng đạt mức cao, trung bình khoảng 150 tấn/ha. Năm 2017 HTX sẽ khai thác 20 ha sản lượng dự kiến 3000 tấn, giá bán 1,5 triệu đồng/tấn. Người dân được tiếp cận với những sự hỗ trợ kỹ thuật mới nên dần dần các thói quen cũ đã được thay đổi, năng suất lao động, thu nhập ngày càng cao hơn, cuộc sống nhân dân ngày càng ổn định. Chỉ riêng dịch vụ trồng rừng đã tạo việc làm cho nhiều lao động địa phương, trong đó đội chăm sóc, bảo vệ và khai thác rừng với 20 lao động, thu nhập bình quân 5 triệu đồng/người/tháng. Dự kiến, doanh thu từ rừng trong năm 2017 và những năm tới sẽ tiếp tục tăng vì diện tích rừng trồng FSC tiếp tục được mở rộng.

Nói về hiệu quả trồng rừng theo chứng chỉ FSC, ông Nguyễn Thể - Giám đốc HTX cho biết: “Lợi ích lớn từ việc trồng rừng là không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế, mà còn góp phần không nhỏ cho việc bảo vệ môi trường sinh thái, chống biến đổi khí hậu. Để có được cánh rừng xanh bạt ngàn như ngày hôm nay, lãnh đạo HTX đã không quản công lao, ra sức vận động các thành viên thay đổi từ nhận thức đến quy trình, phương thức trồng thâm canh. Để người trồng rừng có thêm nhiều thuận lợi trong quá trình trồng, chăm sóc, quản lý, HTX đã tổ chức hướng dẫn, làm trung gian giới thiệu cho các thành viên, người dân mua được giống cây có nguồn gốc rõ ràng, bảo đảm cây giống chất lượng cao trước khi trồng.

Để đạt được kết quả như vậy, HTX Phú Hưng đã có nỗ lực rất lớn. Ban quản trị HTX luôn đoàn kết, thành viên HTX đồng lòng hưởng ứng tích cực, sự giúp đỡ của các cấp, sự hỗ trợ của nhà nước. Đặc biệt, qua từng khâu cho thấy sự liên doanh liên kết chặt chẽ giữa các tổ chức, đơn vị. Cán bộ quản lý HTX và toàn thể thành viên quyết tâm đoàn kết, đồng lòng, đồng sức chung tay xây dựng HTX vững mạnh với mục tiêu diện tích rừng trồng FSC ngày được mở rộng doanh thu năm sau luôn cao hơn năm trước, nhằm nâng cao thu nhập cho người dân, góp phần vào việc phát triển kinh tế của địa phương cũng như góp phần xây dựng Nông thôn mới.

Phan Việt Toàn

Trung tâm Khuyến nông Quảng Trị