Tham dự diễn đàn có trên 220 đại biểu đến từ Vụ Khoa học Công nghệ và Môi trường (Bộ Nông nghiệp và PTNT), Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam, Viện Nghiên cứu Rau quả, Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm; đại diện Sở Nông nghiệp và PTNT và Trung tâm Khuyến nông các tỉnh/thành phố Hà Nội, Vĩnh Phúc, Hải Dương, Bắc Giang và Bắc Ninh; đại diện một số doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân sản xuất rau, quả tại các tỉnh trong vùng; cùng một số phóng viên báo đài trung ương và địa phương đến dự và đưa tin.

Ban chủ tọa, Ban cố vấn Diễn đàn

 

Diễn đàn này là dịp để các nhà quản lý, nhà khoa học, doanh nghiệp và người sản xuất đánh giá thực trạng và đưa ra những giải pháp phát triển sản xuất rau, quả an toàn ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất nhà màng, nhà kính. Đây cũng là cơ hội để người nông dân nêu lên những khó khăn vướng mắc, chia sẻ kinh nghiệm và được giải đáp một cách thỏa đáng nhằm tạo ra sản phẩm an toàn, chất lượng cao, tăng khả năng cạnh tranh trong tiến trình hội nhập quốc tế và bảo vệ môi trường sinh thái.

Phát biểu tại diễn đàn, ông Hoàng Văn Hồng - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia cho biết, thực hiện Quyết định số 176/QĐ-TTg ngày 29/1/2010 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Đề án phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao (CNC) đến năm 2020, các tỉnh, thành phố trong cả nước đã triển khai xây dựng các khu nông nghiệp CNC; các vùng sản xuất nông nghiệp ứng dụng CNC và mô hình sản xuất nông nghiệp CNC.

Đến nay, cả nước đã có 34 khu nông nghiệp CNC được quy hoạch tại 19 tỉnh, thành phố, đặc biệt có 6 khu có quy mô diện tích hơn 400 ha tại Hà Nội, Thanh Hóa, Phú Yên, Hậu Giang và Bình Dương. Trên khắp cả nước đã hình thành các vùng sản xuất rau, hoa ứng dụng CNC tập trung tại Lào Cai, Hà Nội, TPHCM, Lâm Đồng; vùng sản xuất cây ăn quả chủ lực xuất khẩu ứng dụng CNC tập trung tại Đông Nam bộ và Đồng bằng sông Cửu Long... Ngoài ra, nhiều địa phương khác cũng đang chuẩn bị thu hút doanh nghiệp và đầu tư cơ sở hạ tầng cho nông nghiệp CNC.

Tại diễn đàn, các ý kiến trao đổi, thảo luận đều khẳng định, sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong đó có sản xuất rau, quả trong nhà màng, nhà lưới là hướng đi đúng trong sản xuất nông nghiệp hiện nay. Đồng thời, các đại biểu cũng chia sẻ về thực trạng và giải pháp phát triển rau, quả an toàn ứng dụng công nghệ cao trong nhà màng, nhà kính tại Việt Nam nói chung và một số tỉnh, thành nói riêng.

Các đại biểu tham quan mô hình trồng lá tía tô xuất khẩu tại Bắc Ninh

 

Theo ông Hoàng Văn Hồng, việc ứng dụng CNC trong sản xuất rau, quả trong nhà màng nhà kính mang lại hiệu quả đáng kể không chỉ về mặt năng suất, chất lượng, hiệu quả kinh tế trong sản xuất mà còn làm thay đổi tư duy trong canh tác nông nghiệp, hình thành khu sản xuất nông nghiệp theo hướng công nghiệp hiện đại, từng bước thay đổi bộ mặt nông thôn.

Tiến sĩ Nguyễn Thế Yên, Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam cho rằng, ở Việt Nam, sản xuất rau theo hướng nông nghiệp công nghệ cao đã bước đầu được hình thành với các mô hình sản xuất trong nhà màng, nhà lưới chống côn trùng; sản xuất trong nhà plastic không cố định để hạn chế tác hại của các yếu tố môi trường bất lợi; trồng rau bằng kỹ thuật thủy canh, màng dinh dưỡng… Tuy nhiên, nguồn vốn, nhân lực, đất đai, thị trường và sự phối hợp, liên kết là những “trở ngại lớn” cho việc phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao. Do vậy, việc đổi mới tổ chức sản xuất rau quả ứng dụng công nghệ cao trong nhà kính, nhà màng theo hướng hỗ trợ doanh nghiệp nông nghiệp là yếu tố cần thiết để thúc đẩy nông nghiệp phát triển bền vững. Cụ thể là đưa các doanh nghiệp này vào vị trí đứng mũi chịu sào theo mô hình sản xuất “con thuyền lớn”. Mặt khác, cần đổi mới quan điểm đối với khoa học công nghệ và thị trường, bởi chiến lược thị trường sẽ quyết định sự thành bại của việc phát triển rau, quả an toàn công nghệ cao.

Các đại biểu tham quan mô hình trồng nấm yến

 

Ông Nguyễn Hồng Quang – Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT tỉnh Bắc Ninh cho rằng, đối với một tỉnh có diện tích đất tự nhiên hẹp, mật độ dân số đông, nhưng lại có lợi thế về vị trí địa lý như tỉnh Bắc Ninh thì việc phát triển sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao trong nhà màng, nhà kính, nhà lưới là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, với mức độ rủi ro cao nên có rất ít các doanh nghiệp, tập đoàn lớn đầu tư vào lĩnh vực này. Vì thế, phát triển sản xuất rau, quả an toàn trong nhà màng, nhà lưới cần có sự vào cuộc mạnh mẽ của cả hệ thống chính trị; trong đó, cần thông thoáng giảm bớt các thủ tục hành chính không cần thiết, đặc biệt là cơ chế chính sách trong tích tụ đất đai, thuê, thời hạn sử dụng. Bên cạnh đó, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực phục vụ nông nghiệp ứng dụng công nghệ, ưu tiên phát triển đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ.

Mô hình trồng nho hạ đen tại Bắc Ninh

 

Bà Nguyễn Thị Trâm, Giám đốc Công ty TNHH xuất nhập khẩu nông sản Hải Phong (Bắc Ninh), chia sẻ, trong điều kiện thời tiết diễn biến ngày một phức tạp nên việc đưa ra các giải pháp, hướng sản xuất mới an toàn, hiệu quả, giảm thiểu rủi ro trong trồng trọt là một bài toán lớn đối với các đơn vị sản xuất. Việc áp dụng khoa học kỹ thuật sản xuất rau, củ, quả trong nhà lưới, nhà màng là một trong những phương pháp hiện đại, tối ưu cho doanh nghiệp nhằm sản phẩm rau củ sạch an toàn, giàu dinh dưỡng. Tuy nhiên, hiện nay, nhiều người dân, doanh nghiệp vẫn không dám mạo hiểm trong việc đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, bởi vốn đầu tư ban đầu lớn, đa phần đều đi vay để đầu tư. Trong khi đó, thời gian thuê đất ngắn nên gây tâm lý lo lắng cho người đầu tư khi không đảm bảo được thời gian khấu hao.

"Hiện nay, ở Bắc Ninh chưa có nhiều công ty có diện tích đất lớn, thuê được lâu dài để tập trung đầu tư sản xuất, đặc biệt là mặt bằng để xây dựng các nhà máy chế biến gần vùng nguyên liệu. Trong khi đó, việc thuê đất ngắn hạn nên công ty không dám mạo hiểm cho việc xây dựng thêm những nhà màng, nhà lưới để sản xuất nông nghiệp sạch theo tiêu chuẩn VietGAP và xây dựng nhà máy sơ chế, chế biến các mặt hàng nông sản. Do đó, công ty mong muốn được tỉnh Bắc Ninh tạo điều kiện chuyển đổi đất sang thuê đất lâu năm", bà Trâm kiến nghị.

Buổi chiều 03/7/2022, các đại biểu đã đi thăm mô hình sản xuất lá tía tô xuất khẩu và trồng nấm công nghệ cao của Công ty TNHH Nông nghiệp CNC Hồ Gươm tại huyện Lương Tài và mô hình trồng nho Hạ đen và dưa chuột baby trong nhà nhà màn của HTX sản xuất DVTM nông nghiệp sạch Bình Dương tại huyện Gia Bình, tỉnh Bắc Ninh.

 
Đại biểu thăm gian hàng trưng bày sản phẩm rau, quả an toàn ứng dụng công nghệ cao, sản phẩm OCOP  trưng bày bên lề Diễn đàn

 

Ánh Nguyệt

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia