Toàn cảnh Diễn đàn

Trong những năm qua, nhờ hưởng lợi từ các chương trình dự án đầu tư như 327, 661, Quyết định 147 của Chính phủ và các dự án đầu tư nước ngoài, phong trào trồng rừng kinh tế (chủ yếu là keo lai và keo lá tràm) tại các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ phát triển khá nhanh. Đến nay, keo lai đã trở thành loài cây trồng rừng chủ lực của vùng, đạt gần 112 nghìn ha. Một số tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế có diện tích trồng keo lai chiếm 70% diện tích rừng trồng.

Ưu điểm của cây keo lai là sinh trưởng nhanh về đường kính, chiều cao và hình khối, thân cây thẳng, cành nhánh nhỏ, sinh trưởng và phát triển tốt, khă năng chống chịu sâu bệnh hại tốt, có khả năng thích ứng với nhiều điều kiện lập địa và các loại đất khác nhau. Hiện nay người trồng rừng cây keo lai có thể thu nhập gấp đôi trước đây, bình quân 50-60 triệu đồng/ha, nếu thâm canh tốt có thể đạt 70 -80 triệu đồng/ha sau chu kỳ 6-7 năm trồng. Ngoài giá trị về mặt kinh tế cây keo còn có giá trị về mặt môi trường như khả năng cải tạo và chống xói mòn đất.

Keo lai được đưa vào trồng khảo nghiệm ở vùng Bắc Trung Bộ vào khoảng năm 1996, tuy  nhiên sau hơn 20 năm gây trồng và phát triển, đến nay trồng rừng keo lai vẫn biểu hiện nhiều hạn chế, đó cũng là thách thức lớn đối với trồng rừng thâm canh cung cấp gỗ lớn, đặc biệt là trong phương pháp trồng rừng thâm canh. Vì vậy, việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong trồng rừng thâm canh cây keo lai là rất cần thiêt.

Diễn đàn “Ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong trồng rừng thâm canh cây keo lai tại vùng Bắc Trung Bộ” thu hút sự quan tâm của hơn 220 đại biểu là các nhà khoa học, các nhà quản lý ngành Nông nghiệp, doanh nghiệp, cán bộ khuyến nông và bà con nông dân của 5 tỉnh Nghệ An, Hà Tỉnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế. Diễn đàn đã giới thiệu định hướng chính sách phát triển và tiến bộ kỹ thuật trong trồng rừng thâm canh cây keo lai. Diễn đàn cũng tạo điều kiện cho nông dân trao đổi, chia sẻ và thảo luận với các nhà quản lý, nhà khoa học, nhà doanh nghiệp về những vấn đề liên quan đến việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong trồng thâm canh cây keo lai theo hướng bền vững, sản xuất gỗ lớn phù hợp với điều kiện thời tiết khí hậu ở các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ.

Tham dự diễn đàn các đại biểu được tham quan thực tế mô hình “Trồng rừng thâm canh cây keo lai ứng dụng tiến bộ kỹ thuật nâng cao chất lượng gỗ” tại xã Cam Thủy, huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị. Đây là mô hình trồng rừng thâm canh ứng dụng kỹ thuật nâng cao chất lượng gỗ cho cây keo lai có hiệu quả, bền vững và thích ứng với điều kiện khí hậu được triển khai  năm 2014, trên diện tích 5 ha. Hiện nay mô hình đang bước vào giai đoạn tỉa thưa. Trong quá trình tham quan tại thực địa, các đại biểu đã trao đổi, chia sẻ những kinh nghiệm về công tác trồng rừng thâm canh cây keo lai theo hướng bền vững, sản xuất gỗ lớn và những kinh nghiệm về quy trình kỹ thuật trồng rừng thâm canh cây keo lai.

Các đại biểu tham quan thực tế mô hình “Trồng rừng thâm canh cây keo lai ứng dụng tiến bộ kỹ thuật nâng cao chất lượng gỗ”

Tại diễn đàn, trong phần trao đổi, các chuyên gia và ban cố vấn đã nhận và trả lời hơn 40 câu hỏi của bà con nông dân. Các câu hỏi chủ yếu tập trung vào các vấn đề chính như: phương pháp ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong trồng rừng thâm canh cây keo lai theo hướng bền vững, sản xuất gỗ lớn; các kỹ thuật cần áp dụng; các vấn đề về thể chế và vai trò quản lý của Nhà nước đối với công tác quản lý trong trồng rừng thâm canh; các chính sách, biện pháp khuyến khích nhân rộng các mô hình ứng dụng tiến bộ kỹ thuật cho cây keo lai...

TS. Trần Văn Khởi, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia kết luận Diễn đàn

Kết luận Diễn đàn, TS. Trần Văn Khởi, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia nhấn mạnh tầm quan trọng của việc ứng dụng tiến bộ kỹ thuật trong trồng rừng thâm canh cây keo lai theo hướng bền vững, sản xuất gỗ lớn ở Quảng Trị và các tỉnh vùng Bắc Trung Bộ. Đồng chí đề nghị:

- Đối với Trung tâm Khoa học Lâm nghiệp Bắc Trung Bộ: Tập trung nghiên cứu và chuyễn giao các tiến bộ kỹ thuật phù hợp với điều kiện tự nhiên, kinh tế, xã hội của vùng Bắc Trung Bộ trong việc phát triển rừng kinh tế nói chung và phát triển rừng keo lai nói riêng. Đặc biệt giới thiệu các giống keo mới đã được công nhận và triển vọng vào sản xuất; giới thiệu một số kỹ thuật lâm sinh quan trọng dễ áp dụng để nông dân làm theo. Đề xuất các vùng, dạng lập địa phù hợp cho từng dạng rừng, để tư vấn cho chính quyền các địa phương xây dựng quy hoạch vùng sản xuất.

- Đối với hệ thống khuyến nông: Cần tăng cường các hoạt động cho việc phát triển rừng keo lai như xây dựng mô hình, tập huấn, tham quan, hội thảo, trong đó việc truyền thông, tham quan, trao đổi kinh nghiệm là rất quan trọng.

- Đối với bà con nông dân: Cần mạnh dạn thay đổi thói quen, tập quán không phù hợp trong sản xuất trồng rừng của mình, nhất là thay đổi nguồn giống mới và xử lý thực bì; Nông dân và doanh nghiệp cần nghiên cứu các chính sách của Nhà nước như vốn hỗ trợ, vốn vay cho sản xuất và kinh doanh trồng rừng để đề xuất hỗ trợ.

Phan Việt Toàn

Trung tâm khuyến nông Quảng Trị