Bắc Ninh: Hiệu quả mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ

Mô hình triển khai với tổng diện tích gieo cấy 10 ha, trong đó vụ xuân 5 ha, vụ mùa 5 ha. Giống lúa được sử dụng trong mô hình là TBR 279 ở vụ Xuân và giống lúa J02 ở vụ Mùa. Các hộ dân tham gia mô hình ngoài được Trung tâm Khuyến nông và PTNN công nghệ cao Bắc Ninh hỗ trợ 50% giá giống, 50% vật tư phân bón còn được tham dự lớp tập huấn kỹ thuật thâm canh lúa theo hướng hữu cơ do Trung tâm tổ chức.

Điểm khác biệt của mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ là các hộ sử dụng phân bón hữu cơ Quế Lâm 01 và  sử dụng chế phẩm EM. Chế phẩm EM có tác dụng thúc đẩy quá trình phân giải chất hữu cơ, thúc đẩy sự phát triển của hệ sinh vật có ích trong đất, hạn chế hoạt động của vi sinh vật có hại, làm giàu thêm hệ vi sinh vật tự nhiên. Qua đó góp phần cải tạo đất, nâng cao độ phì nhiêu của đất một cách bền vững, tăng nguồn dinh dưỡng để hấp thụ cho cây trồng.

Qua quá trình theo dõi, mặc dù sản xuất lúa trên địa bàn tỉnh năm 2019 chịu nhiều bất lợi do thiên tai và dịch bệnh nhưng lúa tại mô hình vẫn sinh trưởng, phát triển tốt, đẻ nhánh khỏe, độ thuần giống cao, trỗ tập trung. Riêng vụ xuân, giai đoạn lúa trỗ thời tiết mưa nhiều kèm gió to nên lúa bị nhiễm nhẹ bạc lá - đốm sọc vi khuẩn. Năng suất trung bình hai vụ đạt từ 1,5 -1,7 tạ/sào (tương đương 42 – 48 tạ/ha).

Theo bà Vũ Thị Đông, hộ tham gia mô hình thôn Bùi Xá cho biết: “Tôi và các hộ tham gia mô hình luôn thực hiện nghiêm túc sự chỉ đạo của cán bộ kỹ thuật, không sử dụng phân bón vô cơ và thuốc hóa học mà chỉ sử dụng phân hữu cơ vi sinh trong quá trình chăm sóc lúa nên năng suất lúa của gia đình chỉ đạt 1,5 tạ/sào. Tuy nhiên, chất lượng gạo ngon, đảm bảo sức khỏe cho người tiêu dùng nên được thị trường đón nhận nồng nhiệt. Chúng tôi đã ký hợp đồng với Công ty cổ phần Nông sản xanh Giang Nam thu mua với giá 15.000 đồng/kg thóc khô. Sau khi trừ chi phí, mỗi ha lúa cho thu nhập khoảng 39 triệu đồng cao hơn so với sản xuất lúa thường khoảng 19 triệu đồng/ha”.

Đánh giá hiệu quả của mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ tại địa phương, ông Nguyễn Văn Thắng - cán bộ Trung tâm DVNN Thuận Thành phụ trách xã Ngũ Thái cho biết: “So với tập quán canh tác của bà con trước đây thường lạm dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật hóa học đã làm đất bạc màu, cằn cỗi, môi trường bị ô nhiễm thì sản xuất lúa theo hướng hữu cơ góp phần bảo vệ môi trường giúp hệ sinh thái ruộng đồng dần hồi sinh và phát triển tốt. Việc xây dựng mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ của Trung tâm Khuyến nông và PTNN công nghệ cao Bắc Ninh đã giúp người dân nắm bắt được quy trình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ, tăng hiệu quả kinh tế nên trong thời gian tới chúng tôi vẫn tiếp tục khuyến khích bà con duy trì phương thức sản xuất này”.

Có thể thấy, việc triển khai mô hình sản xuất lúa theo hướng hữu cơ tại thôn Bùi Xá không chỉ giúp tăng chất lượng, hiệu quả và khả năng cạnh tranh của sản phẩm mà còn góp phần nâng cao nhận thức, thay đổi phương thức canh tác của người dân địa phương trong việc sản xuất lúa theo hướng hữu cơ, bền vững, đảm bảo sản phẩm an toàn, góp phần bảo vệ môi trường, hệ sinh thái đồng ruộng.

Ông Trần Xuân Dẫn, Phó Giám Đốc Trung tâm Khuyến nông và PTNN công nghệ cao Bắc Ninh cho biết: Trong những năm qua, ngành nông nghiệp nói chung cũng như Trung tâm Khuyến nông và PTNN công nghệ cao nói riêng luôn định hướng xây dựng các mô hình mới nhằm tăng năng suất và chất lượng, giảm chi phí đầu tư, tạo sản phẩm an toàn cho người tiêu dùng. Trong thời gian tới, Trung tâm tập trung đi theo những ứng dụng tiến bộ kỹ thuật mới, lựa chọn các giống chất lượng, năng suất cao đưa vào sản xuất; phát triển các khu chuyên canh tập trung, áp dụng cơ giới hóa; bước đầu hình thành các dự án, mô hình sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức, hộ gia đình có năng lực, đủ điều kiện đầu tư vào nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao và được hưởng chính sách hỗ trợ theo quy định của Tỉnh; thu hút các doanh nghiệp liên kết với nông dân hình thành mô hình chuỗi liên kết trong sản xuất, tiêu thụ sản phẩm…

Lê Tiến Mạnh

Trung tâm Khuyến nông và PTNN CNC Bắc Ninh