Để áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật mới về giống, quy trình kỹ thuật trồng, chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, thu hoạch, bảo quản, nhằm tạo ra sản phẩm tỏi an toàn, giá trị cao thuận lợi cho việc tiêu thụ; vụ Đông năm 2019, Chi Cục Trồng trọt và BVTV Bắc Ninh phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Lương Tài triển khai mô hình “Sản xuất tỏi an toàn theo hướng VietGAP” với quy mô 3 ha tại thôn An Trụ, xã An Thịnh.
Mô hình sử dụng giống tỏi tía, đây là giống địa phương thường trồng đại trà với điều kiện tự nhiên của vùng, chất lượng tốt, hương vị thơm, cay đậm. Chi cục Trồng trọt và BVTV phối hợp với Trung tâm DVNN huyện Lương Tài tổ chức các lớp tập huấn chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật và thực địa đồng ruộng trong thời gian từ khi triển khai sản xuất đến khi thu hoạch.
Mô hình sản xuất tỏi an toàn theo hướng VietGAP tại xã An Thịnh, huyện Lương Tài
Để đảm bảo sản xuất tỏi an toàn theo hướng VietGAP, người dân tham gia mô hình phải thực hiện ghi chép nhật ký đồng ruộng; khi sử dụng thuốc phải thực hiện theo nguyên tắc 4 đúng (đúng lúc, đúng thuốc, đúng nồng độ, liều lượng và đúng kỹ thuật); sử dụng thuốc BVTV khi tỷ lệ bệnh đến ngưỡng phòng trừ; áp dụng biện pháp quản lý cây trồng tổng hợp (ICM), quản lý dịch hại tổng hợp (IPM). Thông qua các buổi tập huấn mô hình, cán bộ kỹ thuật đã tuyên truyền tác hại của bao gói thuốc BVTV sau sử dụng đối với môi trường và sức khỏe con người. Toàn bộ các học viên tham gia mô hình đã có ý thức trách nhiệm rất tốt với việc bỏ bao gói thuốc BVTV vào thùng chứa (các thùng chứa được đặt tại các cánh đồng). Căn cứ vào tình hình sâu bệnh trên cây tỏi, các hộ dân tổ chức phòng trừ, cùng với việc sử dụng chế phẩm vi sinh Bio-EM03 tăng cường hệ vi sinh vật có ích trong đất, hạn chế nấm bệnh, giúp cho cây tỏi tăng sức đề kháng, sinh trưởng phát triển tốt hơn.
Từ thực tế kết quả mô hình cho thấy, sản xuất tỏi an toàn theo hướng VietGAP có những ưu điểm so với sản xuất thông thường như giảm lượng phân bón (10 kg lân supe, 04 kg đạm urê/sào) so với ngoài mô hình; số lần phun thuốc BVTV cũng ít hơn; năng suất tỏi tươi của mô hình vào khoảng 650 kg/sào so với 630 kg/sào sản xuất ngoài mô hình; với giá bán tỏi tươi 17.000 đồng/kg vào thời điểm thu hoạch, trừ chi phí, người dân lãi khoảng 6,5 triệu đồng/sào. Tổng mô hình cho thu lãi hơn 500 triệu đồng. Đặc biệt tỏi được sản xuất an toàn theo hướng VietGAP giúp người dân dễ tiêu thụ hơn, bán được giá thành cao hơn so với tỏi trồng thông thường.
Mô hình sản xuất tỏi an toàn theo hướng VietGAP vừa phát huy được lợi thế về truyền thống sản xuất tỏi tại địa phương, giải quyết được vấn đề an toàn thực phẩm, đảm bảo sức khoẻ cho người sản xuất, an toàn cho người tiêu dùng và hướng tới nền nông nghiệp bền vững hơn. Đây là một trong những giải pháp góp phần đưa thương hiệu tỏi Lương Tài phát triển theo hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật trong thời gian tới.
Nguyễn Công Cường
Trung tâm KN & PTNN CNC Bắc Ninh