Tham quan mô hình trình diễn giống lúa thuần cao sản DT45 tại HTX Linh An
Vụ hè thu 2016, Trạm Khuyến nông huyện Triệu Phong (Quảng Trị) phối hợp với Công ty TNHH Nông lâm nghiệp TBT tổ chức sản xuất thử nghiệm giống lúa thuần cao sản DT 45 trên diện tích 0,7ha tại HTX Linh An, HTX Long Quang (xã Triệu Trạch), HTX Đạo Đầu (xã Triệu Trung) và HTX Phước Lễ (xã Triệu Phước). Với năng suất ước đạt từ 60 – 64 tạ/ha, thời gian sinh trưởng ngắn, chống chịu sâu bệnh tốt, giống lúa thuần cao sản DT 45 đã và đang từng bước chinh phục người nông dân…
Dẫn chúng tôi cùng các hộ nông dân tham quan ruộng lúa, ông Nguyễn Thuyên ở tại HTX Linh An (xã Triệu Trạch) – một trong những hộ trực tiếp thực hiện mô hình cho biết: Vụ hè thu năm nay thời tiết diễn biến phức tạp, nắng nóng kéo dài, gió Tây Nam thổi mạnh nên tác động lớn đến quá trình sinh trưởng và phát triển của lúa, cộng với sâu bệnh hoành hành khiến nhiều ruộng bị giảm năng suất. Tuy nhiên giống lúa DT 45 từ khi gieo sạ đã sinh trưởng khỏe, cứng cây, chống chịu tốt với thời tiết và sâu bệnh, rễ cắm sâu, thân to nên có khả năng chống đổ ngã… Qua so sánh với các giống Khang dân và P6 mà ông đã trồng trước đây thì bước đầu có thể thấy giống DT 45 này cho năng suất cao hơn hẳn. Đơn cử như với giống Khang dân trong vụ hè thu bình quân mỗi sào (500m2) ông thu hoạch được khoảng 2,5 - 2,6 tạ lúa trong khi với giống DT 45 này mặc dù mới trồng thử nghiệm vụ đầu tiên nhưng mỗi sào ông thu được gần 3,3 tạ. Với giá lúa hiện nay khoảng 6.000 đ/kg thì với 4 sào trồng giống lúa DT 45 sau khi trừ chi phí ông thu được gần 3,5 triệu đồng. “Qua quá trình sản xuất tôi thấy giống lúa này canh tác dễ dàng, chịu thâm canh, đặc biệt chỉ nhiễm nhẹ bệnh đạo ôn và sâu đục thân nên hoàn toàn không sử dụng bất cứ loại thuốc bảo vệ thực vật nào. Do đó trong các vụ tới tôi sẽ tiếp tục mở rộng diện tích trồng giống lúa này”, ông Thuyên chia sẻ.
Theo ông Bùi Xuân Nguyện - Giám đốc HTX Linh An, đây là vụ thứ 2 HTX trồng khảo nghiệm giống lúa DT 45. Mặc dù trong quá trình khảo nghiệm thời tiết diễn biến bất thường như rét đậm kéo dài trong vụ đông xuân 2015 – 2016, nắng nóng kéo dài, gió Tây Nam thổi mạnh ảnh hưởng đến sự thụ phấn của lúa trong vụ hè thu nhưng giống lúa DT 45 vẫn phát triển tốt, tỷ lệ nảy mầm đạt trên 90%, cây mọc đều, đẻ nhánh khá, đanh dảnh, dạng cây gọn, cứng cây, bộ lá phát triển tốt có màu xanh và giữ màu bền từ khi gieo đến khi chín. Năng suất trong vụ đông xuân đạt 62 tạ/ha, cao hơn giống Khang dân đối chứng gần 6 tạ/ha; còn trong vụ hè thu năng suất bình quân toàn mô hình đạt khoảng 60 - 64 tạ/ha cao hơn giống Khang dân trồng đại trà trên cùng chất đất gần 4 - 6 tạ/ha. Với giá bán hiện nay khoảng 6.000đ/kg thì sau khi trừ chi phí lợi nhuận của giống lúa DT 45 cao hơn Khang dân từ 2,4 - 3,6 triệu đồng/ha. “Với những ưu điểm trên cộng với nhu cầu chăm sóc, phân bón tương đối nhẹ hơn so với các giống lúa thuần khác, thời gian sinh trưởng chỉ cao hơn so với giống Khang dân khoảng 3 ngày (94 ngày so với 91 ngày), phù hợp với khung lịch thời vụ mà ngành nông nghiệp đưa ra. Nên hiện bà con xã viên trong HTX đang có nhu cầu cao về sử dụng giống này để thay thế cho giống Khang dân đã bị thoái hóa”, ông Nguyện cho biết.
Được biết, giống lúa DT 45 là giống lúa thuần do TS. Phạm Ngọc Lương và nhóm tác giả của Viện Di truyền nông nghiệp Việt Nam chọn tạo từ bộ giống lúa “siêu cao sản” và được Bộ Nông nghiệp và PTNT công nhận chính thức, đưa vào sản xuất đại trà từ năm 2013. Công ty TNHH Nông lâm nghiệp TBT mua bản quyền sở hữu trên cả nước từ tháng 10 năm 2015. Hiện giống lúa này đã được đưa vào cơ cấu giống cho vụ xuân và vụ mùa tại các tỉnh miền Bắc; tại các tỉnh Duyên hải Nam Trung bộ và Tây Nguyên, giống lúa DT45 đã được sản xuất thử trên địa bàn các tỉnh Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định, Phú Yên, Khánh Hòa, Gia Lai, Đắk Lắk với hàng ngàn hécta cho năng suất cao, ổn định và sản xuất được cả 3 vụ trong năm. Theo đánh giá giống lúa DT45 có tiềm năng năng suất cao (trung bình 70 - 75 tạ/ha), thâm canh tốt có thể đạt 85 - 90 tạ/ha. Thời gian sinh trưởng ngắn, trong vụ đông xuân là 105 - 110 ngày, vụ hè thu khoảng 90 - 92 ngày. Tỷ lệ gạo nguyên cao, cơm ngon trung bình, là giống lúa đa dụng có thể nấu cơm, chế biến bánh bún…
Ông Lê Gia Hòa – Phó Chủ tịch UBND xã Triệu Trạch cho biết: Bên cạnh năng suất cao thì ông thật sự ngạc nhiên khi giống lúa DT 45 chỉ nhiễm nhẹ bệnh đạo ôn và sâu đục thân trong khi nhiều vùng lúa khác tại địa phương đều “dính” do ảnh hưởng thời tiết, có nơi còn mất trắng. Theo ông Hòa, vụ hè thu năm nay năng suất lúa toàn xã chỉ dao động từ 50 – 52 tạ/ha, thấp hơn nhiều so với giống lúa DT 45 nên thu hút nhiều nông dân quan tâm...
Ông Trần Cẩn – Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh đánh giá: Qua 2 vụ trồng khảo nghiệm cho thấy giống lúa DT 45 tương đối thích nghi với điều kiện thổ nhưỡng tại địa phương, không chỉ cho năng suất cao mà còn kháng được sâu bệnh. Đặc biệt trong tình hình biến đổi khí hậu hiện nay, chủ trương của ngành nông nghiệp là tăng cường sử dụng các giống lúa ngắn ngày và cực ngắn ngày nhằm giảm thiểu việc sử dụng nước tưới, đảm bảo năng suất cũng như sản lượng trên đơn vị diện tích. Tuy nhiên hiện nay tại nhiều địa phương ở Quảng Trị vẫn còn rải rác sản xuất các giống lúa dài ngày như Xi 23, Xuân Mai, Việt Nam 10, IR 35366… đã bị thoái hóa, dễ nhiễm sâu bệnh, năng suất không cao. Trong khi DT 45 là giống lúa cao sản, có tiềm năng năng suất cao, có thể đạt từ 70 – 80 tạ/ha nếu thâm canh tốt, thời gian sinh trưởng trong vụ hè thu chỉ từ 90 – 95 ngày có khả năng thay thế các loại các giống lúa dài ngày, phục vụ trong điều kiện hạn hán rất tốt. Vì vậy trong thời gian tới Trung tâm Khuyến nông tỉnh sẽ chỉ đạo các Trạm Khuyến nông huyện tiếp tục phối hợp với Công ty TNHH Nông lâm nghiệp TBT triển khai mô hình sử dụng giống lúa thuần DT 45 tại các địa phương khác trong tỉnh, trên các chân đất khác nhau trong những vụ tới để có cơ sở khuyến cáo đưa vào sản xuất diện rộng.
Thúy Trần – Thục Quyên