Toàn tỉnh có 130.000 con trâu, bò (niên giám thống kê năm 2017) trong đó đàn bò 27.800 con, tỷ lệ bò lai chiếm khoảng 45%. Chăn nuôi bò chủ yếu để bán thịt, với phương thức chăn nuôi quảng canh ở vùng cao và bán công nghiệp ở vùng thấp, thức ăn chăn nuôi phần lớn là tận dụng cỏ tự nhiên và sản phẩm phụ trong nông nghiệp, do đó năng suất, sản lượng và hiệu quả chăn nuôi của tỉnh chưa cao.
Năm 2018, được sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Yên Bái đã triển khai mô hình vỗ béo bò thịt tại xã Cảm Nhân và xã Vĩnh Kiên, huyện Yên Bình, với quy mô 205 con/70 hộ tham gia.
Cấp phát thức ăn chăn nuôi cho các hộ tham gia mô hình
Các hộ tham gia mô hình được tập huấn kỹ thuật vỗ béo bò thịt và hỗ trợ 50% thuốc thú y để tẩy nội, ngoại ký sinh trùng, sán lá gan, hỗ trợ 50% lượng thức ăn hỗn hợp (135 kg/con) đảm bảo độ đạm 15%. Đồng thời các hộ luôn được cán bộ kỹ thuật thường xuyên kiểm tra, hướng dẫn thực hiện theo đúng các biện pháp kỹ thuật của mô hình, ghi chép đầy đủ số liệu theo dõi để đánh giá khả năng tăng trọng của bò trong từng khung trọng lượng/tháng.
Mục tiêu của mô hình là chuyển giao tiến bộ kỹ thuật vỗ béo bò thịt để nâng cao năng suất, chất lượng, tăng giá trị thu nhập cho các hộ chăn nuôi, tạo sản phẩm an toàn cho cộng đồng; từ đó có cơ sở tuyên truyền nhân rộng mô hình. Đồng thời, tạo cho người chăn nuôi có ý thức bảo vệ môi trường, phòng chống dịch bệnh bảo vệ sức khỏe người chăn nuôi và cộng đồng xã hội. Bên cạnh đó còn định hướng phát triển chăn nuôi đại gia súc theo hướng tập trung, tăng trọng lượng, chất lượng đàn bò sau khi loại thải, đáp ứng nhu cầu thị trường.
Tham quan mô hình vỗ béo bò tại hộ ông Trần Trung Học, xã Vĩnh Kiên
Sau 4 tháng triển khai, đến nay mô hình đã mang lại những kết quả theo đúng mục tiêu của mô hình: 100% các hộ tham gia đã biết áp dụng theo đúng quy trình kỹ thuật vỗ béo bò thịt; chuồng trại luôn được vệ sinh sạch sẽ, tiêu độc khử trùng theo đúng định kỳ. Khi đưa bò vào vỗ béo các hộ đã chủ động tẩy giun, sán trước 7 – 10 ngày mới cho ăn thức ăn hỗn hợp để đảm bảo yêu cầu dinh dưỡng cho bò sinh trưởng, phát triển. Sau khi áp dụng đồng bộ các biện pháp kỹ thuật cho thấy đàn bò tăng trưởng nhanh, bình quân đạt khoảng 725 g/con/ngày; đàn bò không bị dịch bệnh nên ngoại hình đẹp, khối lượng thịt xẻ nhiều hơn, giá bán cao; lợi nhuận thu được từ 01 con bò sau khi trừ chi phí như thức ăn, thuốc thú y (chưa tính công lao động) gần 2 triệu đồng.
Từ quy mô hỗ trợ ban đầu 205 con với 70 hộ tham gia, sau thời gian triển khai đã nhân rộng thêm 63 con bò với 22 hộ tham gia. Mô hình được các cơ quan chuyên môn, chính quyền địa phương cơ sở và các hộ chăn nuôi trong và ngoài mô hình đánh giá cao, có khả năng nhân rộng. Ông Bàn Văn Bính, hộ tham gia mô hình cho biết: Khi thực hiện vỗ béo bò đã giúp gia đình ông giảm công chăm sóc, ít ủi ro, không bị dịch bệnh phát sinh gây hại, dễ làm, rất phù hợp tập quán sản xuất vùng miền núi, khai thác tốt đối tượng bò đưa vào vỗ béo để tăng thu nhập ổn định, bền vững, đặc biệt là đã hạn chế ô nhiễm môi trường.
Ngô Đăng Sỹ
Trung tâm Khuyến nông Yên Bái