Ngày 26/2/2016, Trung tâm Khuyến nông Quốc gia, Cục Chăn nuôi phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Lào Cai tổ chức Diễn đàn Khuyến nông @ Nông nghiệp chủ đề “Giải pháp khôi phục và phát triển chăn nuôi gia súc sau rét đậm, rét hại ở các tỉnh phía Bắc”. Diễn đàn có sự tham gia của trên 250 đại biểu gồm: đại diện lãnh đạo một số Cục, Vụ, Viện, Trường Đại học liên quan thuộc Bộ Nông nghiệp và PTNT; đại diện Sở Nông nghiệp và PTNT, Trung tâm Khuyến nông và người chăn nuôi 10 tỉnh phía Bắc có thiệt hại nặng trong đợt rét đậm, rét hại kỷ lục vừa qua.

Toàn cảnh diễn đàn

Thay mặt đoàn chủ tọa diễn đàn, TS Phan Huy Thông – Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia nhấn mạnh, nội dung diễn đàn lần này ngoài việc chia sẻ kinh nghiệm trong chỉ đạo phòng chống đói rét trên gia súc còn tập trung thảo luận và đề xuất những giải pháp cấp bách nhằm khôi phục và phát triển đàn gia súc; cách phòng chống dịch bệnh sau rét đậm, rét hại tại các tỉnh phía Bắc.

Tại diễn đàn, các cơ quan quản lý, cơ quan chuyên môn đã cung cấp cho các đại biểu thông tin về thực trạng chăn nuôi gia súc tại các tỉnh phía Bắc, chính sách hỗ trợ thiệt hại sau rét đậm, rét hại, biện pháp chăm sóc gia súc trong những ngày rét và sau rét thông qua các báo cáo trình bày và những ý kiến trao đổi của các đại biểu tham dự.

Ban Chủ tọa và Ban Cố vấn tại diễn đàn

Diễn đàn đã đưa ra một số giải pháp cấp bách nhằm khôi phục đàn gia súc sau rét đậm, rét hại như sau:

1. Giải pháp về chuồng trại

Thực hiện vệ sinh chuồng trại, tiêu độc khử trùng phòng trừ nguy cơ có thể bùng phát dịch bệnh.

Gia cố sửa sang chuồng trại, vệ sinh thường xuyên, giữ nền khô ráo, tránh gió lùa.

Chuẩn bị phên nứa, bạt để quây và che chắn chuồng trại. Chuẩn bị rơm rạ độn chuồng, vật dụng làm áo cho gia súc.

Tiếp tục nghiên cứu khảo sát các giải pháp về chuồng trại, kỹ thuật sưởi ấm cho gia súc khi rét đậm, rét hại.

2. Giải pháp về thức ăn

Tận dụng mọi nguồn thức ăn có sẵn tại địa phương (rơm rạ, thân cây ngô, lạc... để làm thức ăn cho gia súc. Các địa phương cần chủ động nguồn thức ăn thô xanh cho gia súc sau rét đậm, rét hại bằng nhiều giải pháp như nhanh chóng khôi phục đồng cỏ hiện có, làm sạch và triển khai trồng các loại cây cỏ, cây thức ăn, cây ngô... phù hợp với điều kiện khí hậu của địa phương, phát triển diện tích trồng các loại cỏ phù hợp với thời tiết khí hậu lạnh.

Áp dụng các biện pháp bảo quản và chế biến thức ăn thô xanh tận dụng nguồn phế phụ phẩm thân lá cây ngô, lá sắn, ngọn mía,... làm thức ăn cho gia súc, không để gia súc đói sau rét đậm, rét hại.

3. Giải pháp về phòng chống dịch bệnh

Thực hiện vệ sinh sát trùng khu vực chuồng nuôi, bãi chăn thả gia súc. Tiêm phòng bổ sung các bệnh truyền nhiễm nhằm khống chế các bệnh truyền nhiễm, nhất là bệnh lở mồm long móng, tụ huyết trùng và bệnh ký sinh trùng đường máu.

Chú trọng phòng và trị các bệnh như bệnh viêm phổi, cước chân, tiêu chảy, chướng bụng đầy hơi...

4. Giải pháp về giống

Đề nghị các cơ quan chuyên môn địa phương tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người chăn nuôi địa phương mình bện pháp phát hiện gia súc động dục để phối giống kịp thời. Đẩy mạnh việc áp dụng kỹ thuật thụ tinh nhân tạo hoặc bình tuyển các con đực giống tốt để thực hiện công tác giống nhằm phát triển nhanh đàn giống có chất lượng.

Đối với các chương trình, dự án cải tạo đàn giống ở các địa phương cần quản lý và giữ đàn giống hạt nhân để nhân đàn. 

5. Yêu cầu các địa phương rà soát thiệt hại, lập danh sách hỗ trợ thiệt hại cho người dân để được hỗ trợ thiệt hại khi tái đàn (theo Quyết định 49/2012/QĐ-TTg ngày 8/11/2012). Đề nghị các ngân hàng chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho người dân vay vốn hỗ trợ sản xuất.

Các đại biểu tham quan mô hình chuồng trại chống rét cho gia súc tại thôn Bản Vền, xã Bản Qua, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai

6. Tăng cường tuyên truyền cho người dân về phòng chống rét cho trâu bò, không thả rông gia súc khi nhiệt độ dưới 12 độ C. hướng dẫn người chăn nuôi các biện pháp chăn nuôi và vệ sinh thú y trước vụ đông xuân.

Tổng kết diễn đàn, TS Phan Huy Thông đề nghị, trên cơ sở các giải pháp hiệu quả được đề xuất tại diễn đàn, các tỉnh phía Bắc vận dụng vào địa phương mình để chỉ đạo nhằm không để xảy ra thiệt hại trên đàn gia súc sau rét đậm, rét hại đồng thời có các biện pháp hỗ trợ tăng đàn nhanh chóng phục hồi sản xuất.

Theo thống kê của Cục Chăn nuôi, tổng số gia súc bị chết do rét đậm, rét hại gây ra trên địa bàn 16 tỉnh Trung du miền núi phía Bắc và Bắc Trung Bộ tính đến ngày 18/02/2016 là 23.555 con; trong đó 10.392 con trâu, nghé; 4.950 con bò, bê và 8.213 con gia súc khác (gồm dê, ngựa, lợn). Tỷ lệ thiệt hại so với tổng đàn của từng tỉnh từ 0,07% (Bắc Giang) đến 1,67% (Sơn La). 

Văn Hưởng

Trung tâm Khuyến nông Quốc gia