Ngay từ những ngày đầu năm 2018, tại thành phố Hồ Chí Minh, Bộ Nông nghiệp và PTNT đã tổ chức Hội nghị Thúc đẩy phát triển sản xuất hồ tiêu bền vững vào ngày 25/01/2018. Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường chủ trì Hội nghị. Tham dự Hội nghị có đại diện lãnh đạo Sở Nông nghiệp và PTNT các tỉnh trồng tiêu chủ lực vùng Đông Nam Bộ và Tây Nguyên, Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam, một số đơn vị thuộc Bộ nông nghiệp và doanh nghiệp sản xuất kinh doanh tiêu.

Toàn cảnh Hội nghị

Theo báo cáo của Cục Trồng trọt, sản lượng tiêu 2017 tăng 24,8% so với 2016, chiếm gần 50% sản lượng tiêu thế giới, năng suất trung bình khoảng 26 tạ/ha cao gấp 2,5 lần so với năng suất tiêu thế giới. Một số địa phương có năng suất tiêu rất cao như tỉnh Gia lai đạt 40,4 tạ/ha, Đắc Lắc 29,7 tạ/ha, Bình Phước 28,6 tạ/ha…Năm 2016 giá tiêu tăng rất cao nên diện tích trồng tiêu vượt xa quy hoạch của các địa phương, kể cả ngoài vùng quy hoạch, vùng không thuận lợi cho cây tiêu, vùng nông dân chưa có kinh nghiệm và kiến thức về thâm canh tiêu nên gây ra những hệ lụy như sâu bệnh hại bùng phát, chất lượng tiêu giảm, đặc biệt vấn đề về an toàn thực phẩm ở một số vùng trồng.

Đại diện cho các doanh nghiệp kinh doanh tiêu, lãnh đạo công ty Phúc Thịnh cho rằng, để phát triển tiêu bền vững cần phải tuân thủ triệt để quy trình sản xuất để bảo đảm an toàn thực phẩm phục vụ xuất khẩu, đồng thời tăng cường khâu chế biến sâu để đa dạng hóa sản phẩm, đa dạng hóa thị trường hạn chế rủi ro khâu tiêu thụ sản phẩm. Các địa phương cần có các giải pháp đồng bộ cho phát triển hồ tiêu bền vững, kể cả khâu quy hoạch, kỹ thuật canh tác, công tác bảo vệ thực vật, sau thu hoạch và xúc tiến thị trường.

Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường kết luận Hội nghị

Kết luận Hội nghị, Bộ trưởng Nguyễn Xuân Cường đánh giá tiêu là loại cây trồng phát triển nóng, trong 7-8 năm mà diện tích tăng gấp 3 lần, trồng tiêu bằng mọi giá thiếu cơ sở khoa học, tỷ trọng xuất khẩu lớn nhưng thiếu chủ động về thị trường nên cần phải tái cơ cấu mạnh mẽ ngành hàng hồ tiêu. Một số giải pháp cơ bản được Bộ trưởng yêu cầu cần nhanh chóng hành động để thúc đẩy tái cơ cấu là:

- Trong thời gian tới, chỉ đạo không tăng về diện tích tiêu, thậm chí có thể giảm diện tích ở những vùng không có lợi thế, vùng bị bệnh hại nặng để chuyển sang cây trồng khác bằng việc tuyên truyền, thuyết phục dân, có chính sách cơ chế cho nông dân.

- Tập trung công tác quản lý nhà nước về khâu giống tiêu như công nhận giống và nhân giống, vườn giống tiêu để nhân giống chất lượng tốt cho sản xuất, tổng kết quy trình canh tác thích hợp cho từng tiểu vùng sinh thái, tăng cường công tác quản lý chất lượng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật.

- Xây dựng liên kết chuỗi giá trị trong sản xuất tiêu, nâng cao vai trò của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam trong xây dựng, phát triển chuỗi giá trị tiêu.

- Tăng cường sự vào cuộc của chính quyền địa phương ở các khía cạnh, từ quy hoạch đến sản xuất, liên kết tiêu thụ sản phẩm, chính sách khuyến khích phát triển….

TS. Trần Văn Khởi

Q. Giám đốc Trung tâm Khuyến nông Quốc gia