Vụ Xuân năm 2018, toàn tỉnh Lào Cai gieo cấy hơn 10.000 ha lúa, chủ yếu các giống lúa thuần chất lượng cao. Hiện nay, lúa xuân vùng thấp đang trong giai đoạn phát triển mạnh, trà sớm giai đoạn ngậm sữa, chắc xanh; trà chính vụ và muộn đang trong giai đoạn đứng cái, làm đòng, trỗ bông. Trên vùng cao bà con đang tập trung gieo cấy và chăm sóc mạ, chuẩn bị cấy trên các diện tích lúa một vụ.
Bệnh đạo ôn cổ bông đang phát sinh gây hại trên lúa Xuân tại Lào Cai
Kết quả điều tra đồng ruộng tại các huyện, thành phố cho thấy, do độ ẩm không khí cao, trời âm u, kết hợp mưa phùn rải rác tạo thuận lợi cho bệnh đạo ôn và rầy hại lúa phát sinh gây hại. Đến nay toàn tỉnh đã có hơn 200 ha lúa nhiễm bệnh trên lá với tỷ lệ hại phổ biến 3-5% lá, cao 10% lá, cục bộ 30% lá; tập trung chủ yếu ở các huyện Bảo Thắng, Văn Bàn, Bảo Yên, Bát Xát; một số diện tích, bệnh đạo ôn đã lây lan lên cổ lá đòng, nguy cơ gây hại cổ bông là rất lớn. Trên vùng cao, rầy trưởng thành trên lúa vùng thấp đã bắt đầu di trú và gây hại trên mạ trà sớm, thời gian tới, mật độ rầy sẽ gia tăng gây hại nặng trên mạ và lúa mới cấy. Đồng thời, rầy lưng trắng trưởng thành di trú cũng là môi giới truyền bệnh lùn sọc đen phương Nam, nếu không được phòng triệt để sẽ có nguy cơ lây lan bệnh trên diện rộng, ảnh hưởng nghiêm trọng đến năng suất lúa.
Để bảo vệ an toàn cho sản xuất, giảm thiểu đến mức thấp nhất thiệt hại do bệnh đạo ôn và rầy gây ra, Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Lào Cai đề nghị các phòng Nông nghiệp, phòng Kinh tế, Trung tâm dịch vụ Nông nghiệp các huyện/thành phố thực hiện tốt một số nội dung như:
Trên lúa xuân, tăng cường công tác điều tra phát hiện, đặc biệt chú ý trên trà lúa giai đoạn đòng, trỗ. Khoanh vùng các diện tích đã nhiễm đạo ôn trên lá và trên cổ lá đòng. Chỉ đạo nhân dân phun phòng trừ bệnh trên toàn bộ diện tích cấy giống mẫn cảm (BC15, Bắc thơm, Hương thơm, Nếp, Séng cù, Thiên ưu 8..); đối với các giống khác, phun phòng bệnh trên các diện tích đã bị nhiễm bệnh đạo ôn trên lá. Phun vào hai thời điểm: Phun lần 1 trước khi lúa trỗ bông hoặc khi lúa trỗ không quá 5%), phun lần 2 khi lúa đã trỗ đều, bằng một trong các loại thuốc đặc trị đạo ôn như: Fujione 40 EC, Fillia 52.5 SE, Bankan 600 WP, Fu- Army 40 EC…
Trên lúa một vụ vùng cao, hướng dẫn bà con phòng trừ hiệu quả rầy, bảo vệ an toàn các diện tích mạ. Ưu tiên sử dụng các chế phẩm xử lý hạt giống trước khi gieo như: Cruiser Plus 312.5 FS, Gaucho 600 FS; thường xuyên kiểm tra các diện tích mạ mới gieo và tổ chức phun trừ khi rầy gây hại. Trên các diện tích mạ đến tuổi nhổ cấy, tổ chức phun thuốc trừ rầy đồng loạt tiễn chân mạ trước khi nhổ cấy 3-5 ngày bằng các loại thuốc nội hấp có hiệu lực phòng trừ rầy kéo dài như Oshin 20 WP, Actara 25 WG…
Tăng cường kiểm tra, nhắc nhở các hộ kinh doanh thuốc bảo vệ thực vật trên địa bàn cung ứng đúng chủng loại thuốc đặc trị rầy và bệnh đạo ôn, nghiêm cấm việc bán kèm thuốc bệnh với phân bón lá.
Lưu Hòa
Trung tâm Khuyến nông Lào Cai