Vụ Đông xuân 2019-2020, tỉnh Quảng Bình thực hiện gieo cấy được 29.613 ha lúa, đạt 104% kế hoạch; một số cây trồng khác như ngô, lạc, sắn, khoai lang, đậu đỗ và rau các loại gieo trồng đạt từ 66-98% kế hoạch. Hiện tại, diện tích lúa trà đầu giai đoạn chín sáp-thu hoạch, trà chính vụ, trà muộn chín sữa; các loại cây trồng đang giai đoạn sinh trưởng, phát triển. Tuy nhiên, do điều kiện thời tiết thất thường, nhiều diện tích cây trồng Đông xuân của tỉnh bị nhiễm sâu bệnh hại.
Qua kiểm tra của Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Bình, tại nhiều đồng ruộng của các địa phương trong tỉnh, một số loại sâu bệnh hại lúa đã phá hại trên diện rộng, như sâu cuốn lá nhỏ 930 ha, với mật độ phổ biến 7- 10con/m2, nơi cao 15-20 con/m2, cục bộ 30-35 con/m2. Rầy nâu, rầy lưng trắng, diện tích nhiễm 856 ha, tăng 165 ha so với tuần trước; rầy nhiều tuổi, nhiều lứa gối nhau với mật độ phổ biến 500-700 con/m2, nơi cao 1.500-2.000 con/m2, cục bộ có ổ rầy từ 5.000-7.000 con/m2, gây cháy chòm trên các giống lúa P6, Vn20, Xi23, X21, Nhị Ưu 838 tại huyện Lệ Thủy, Bố Trạch… Bệnh khô vằn diện tích nhiễm 972 ha, tăng so với tuần trước 114 ha, với tỷ lệ bệnh phổ biến 10-20%. Bệnh đạo ôn cổ bông 276 ha, tăng hơn 100 ha so với tuần trước; tỷ lệ bệnh phổ biến 3-5%, nơi cao 7-10%, cục bộ 35-30%, cấp bệnh 1-3, cục bộ cấp 5-7. Diện tích bị chuột hại 608 ha, tỷ lệ hại phổ biến 5-7%, nơi cao 10-15%…
Bà con huyện Quảng Ninh chủ động phòng trừ rầy nâu, rầy lưng trắng hại lúa
Các địa phương như Lệ Thủy, Quảng Ninh, Bố Trạch có diện tích lúa Đông Xuân bị nhiễm sâu bệnh và chuột phá hại nhiều nhất. Trong đó, huyện Lệ Thủy có 218 ha bị chuột hại, 230 ha bị sâu cuốn lá nhỏ, 500 ha nhiễm rầy nâu, rầy lưng trắng, 381 ha bị bệnh khô vằn, 146 ha nhiễm đạo ôn cổ bông; huyện Quảng Ninh có 125 ha chuột hại, 700 ha nhiễm sâu cuốn lá nhỏ, 95 ha nhiễm rầy nâu, rầy lưng trắng, 250 ha bị bệnh khô vằn, 85 ha bị đạo ôn cổ bông; huyện Bố Trạch 110 ha nhiễm rầy nâu, rầy lưng trắng, 90 ha bị bệnh khô vằn, 45 ha bị chuột hại… Các địa phương khác như Quảng Trạch, Tuyên Hóa, TX. Ba Đồn cũng đã xuất hiện và gia tăng diện tích nhiễm các loại sâu bệnh hại trên cây lúa, như bệnh khô vằn (Tuyên Hóa 160 ha, Ba Đồn 38 ha, Quảng Trạch 30 ha), rầy nâu, rầy lưng trắng (Ba Đồn 50 ha, Quảng Trạch 45 ha, Tuyên Hóa 40 ha), chuột hại (Quảng Trạch 72 ha, Đồng Hới 58 ha, Ba Đồn 45 ha)…
Ngoài ra, sâu bệnh hại còn gây ảnh hưởng đến các loại cây trồng khác, như ngô bị sâu keo mùa thu phá hại 5 ha, mật độ phổ biến 2-3 con/m2, nơi cao 5-6 con/m2 (chủ yếu huyện Minh Hóa); bệnh héo rũ gốc mốc đen, mốc trắng trên cây lạc 15 ha, tỷ lệ bệnh phổ biến 3-5% (Minh Hóa); sâu ăn lá trên rau 18 ha, mật độ sâu nơi cao 7-8 con/m2, cục bộ 20-30 con/m2 ở huyện Lệ Thủy (10 ha), Bố Trạch (8 ha); bệnh vàng lá chết chậm trên hồ tiêu 15 ha, tỷ lệ hại phổ biến 3-5% ở huyện Quảng Trạch (10 ha), Lệ Thủy (5 ha)...
Sâu keo mùa thu phát sinh, gây hại trên cây ngô tại huyện Minh Hóa
Ông Lê Xuân Tứ, Chi cục trưởng Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Quảng Bình cho biết, hiện tại, một số địa phương đã thu hoạch lúa trà đầu với diện tích gần 500 ha; trà lúa chính vụ đang giai đoạn chín sữa, chín sáp và 900 ha trà muộn ở huyện Lệ Thủy đang giai đoạn làm đòng. Ngành nông nghiệp cũng đã tập trung hướng dẫn các địa phương trong tỉnh và đơn vị chức năng liên quan nắm chắc diễn biến tình hình sâu bệnh trên cây trồng; đồng thời triển khai kịp thời, có hiệu quả công tác phòng trừ sâu cuốn lá nhỏ, chuột rầy, bệnh đạo ôn hại lúa và sâu bệnh hại trên cây trồng khác ở những nơi có mật độ sâu, tỷ lệ bệnh hại cao.
Theo dự báo, từ nay đến cuối vụ, bệnh khô vằn, rầy nâu, rầy lưng trắng phát sinh gây hại lúa sẽ có chiều hướng gia tăng tại một số địa phương; sâu cuốn lá nhỏ gây hại nặng trên trà muộn; bệnh đạo ôn cổ bông sẽ gây hại nặng trên những vùng lúa trước đây nhiễm đạo ôn lá, chủ yếu trên các giống nhiễm như Đài thơm 8, TBR225, TBR1... Do đó, Chi cục khuyến cáo bà con nông dân cần chủ động và tăng cường kiểm tra đồng ruộng, đồng thời tập trung phòng trừ các loại sâu bệnh và chuột hại theo hướng dẫn của cơ quan, cán bộ chuyên môn nhằm đảm bảo hiệu quả cao nhất.
Ngọc Lan
TT Khuyến nông Quảng Bình