Vụ thu hoạch thắng lợi, đã cho thu nhập trên 170 triệu đồng/ha, cao gấp gần 10 lần so với trồng ngô, lúa, góp phầp cải thiện, nâng cao đời sống bà con nông dân người Mông, mở ra hướng đi mới xóa nghèo bền vững.  

Trong cái se se lạnh của những ngày đầu đông tháng 11, chúng tôi có dịp trở lại vùng cao Tả Văn Chư khi mùa thu hoạch cây dược liệu cát cánh đã kết thúc thắng lợi toàn diện, ông Tráng Ba Điện, Chủ tịch UBND xã Tả Văn Chư phấn khởi cho biết: "Vùng cao Tả Văn Chư hôm nay không chỉ độc canh có cây lúa, cây ngô. Nay đã phát triển thêm những cây đặc sản hiệu quả kinh tế cao như cây mận, cây lê, đặc biệt 2 vụ gần đây phát triển những nương đồi trồng cây dược liệu quý hiếm như đương quy và  cát cánh. Với cây dược liệu cát cánh, nhờ phù hợp với điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng nơi đây, lại được chăm sóc chu đáo nên cây phát triển khá tốt và mang lại thu nhập cao cho bà con. Đây là hướng đi mới của xã nhằm tạo việc làm, tăng thu nhập cho bà con người Mông và xóa nghèo bền vững".

Phát triển cây dược liệu cát cánh là hướng đi mới, mở ra cơ hội xóa nghèo cho người dân xã Tả Văn Chư

Đưa chúng tôi đến thôn Lả Gì Thàng- thôn điểm xây dựng nông thôn mới với nhiều tấm gương tiêu biểu trong phát triển kinh tế, tới thăm gia đình chị Sùng Thị Pằng, là hộ trồng nhiều cây dược liệu cát cánh nhất xã trong năm 2018 này, với 0,5 ha cây dược liệu cát cánh thay thế diện tích trồng ngô. Chị Pằng phấn khởi chia sẻ “Sở dĩ nhà mình mạnh dạn trồng cây dược liệu cát cánh vì đã được thăm quan thực tế mô hình trồng thí điểm và được cán bộ xã vận động hướng dẫn tận tình; có cam kết thu mua sản phẩm”. Vừa học vừa làm, chị đã thành thục chăm bón cây dược liệu cát cánh. So với cây lúa, cây ngô thì đây là loại cây dễ trồng và chăm sóc; thu hoạch được cả lá, thân, củ và hoa nên đem lại nguồn thu đáng kể. Với 0,5 ha, gia đình chị đã thu trên 80 triệu đồng - đây là số tiền lớn mà gia đình chưa bao giờ dám nghĩ tới khi trồng ngô, lúa. Nhờ cây cát cánh mà kinh tế gia đình chị đã đã ổn định hơn. Chị Pằng còn cho biết, năm 2019 gia đình sẽ mở rộng diện tích trồng cát cánh từ 1- 2 ha.

Gia đình chị Pằng là một trong số rất nhiều những hộ dân tại địa phương tham gia trồng cây dược liệu và đã thoát nghèo, thậm chí có của ăn của để. Và hiện tại mô hình này đang được nhân rộng ở hầu khắp các xã ở huyện Bắc Hà. Dựa vào điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng địa phương, phù hợp phát triển nhiều cây dược liệu quý, huyện Bắc Hà có chủ trương vận động, hỗ trợ bà con trên địa bàn trồng cây dược liệu, tạo đà để thoát nghèo bền vững.

Xã Tả Văn Chư có khí hậu đặc trưng ôn đới, mát mẻ, độ ẩm cao, có nhiều lợi thế để phát triển cây dược liệu có giá trị kinh tế. Những năm gần đây, thực hiện Dự án “Phát triển cây dược liệu huyện Bắc Hà, giai đoạn 2014 -2020”,  xã Tả Văn Chư đã và đang phát triển một số loại cây dược liệu như ac-ti-so, đương quy và cát cánh, bước đầu mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đặc biệt là dự án phát triển, mở rộng diện tích cây dược liệu cát cánh được thực hiện trên cơ sở liên kết giữa nông dân với doanh nghiệp.  Từ thành công của dự án trồng thí điểm 1ha cây dược liệu cát cánh năm 2017 cho lãi trên 150 triệu đồng/ha, năm 2018 xã vùng cao Tả Văn Chư đã phối hợp với Trung tâm Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện tiếp tục triển khai phát triển mở rộng diện tích cây cát cánh, mà chủ yếu cung ứng  hạt giống cho huyện.

Để người dân yên tâm phát triển sản xuất cây cát cánh, Trung tâm Dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện cam kết thu mua cho dân với giá cụ thể: 1 triệu đồng/kg hạt giống cây dược liệu, 23.000 đồng/kg rễ củ tươi. Khi  tham gia dự án, các hộ dân đã được Trung tâm dịch vụ tổng hợp nông nghiệp huyện chuyển giao khoa học kỹ thuật, hỗ trợ phân, giống, túi, bạt ni-lông để che phủ hạt. Trong quá trình triển khai, cán bộ của trung tâm và cán bộ khuyến nông xã thường xuyên xuống trực tiếp đồng ruộng hướng dẫn các hộ dân kỹ thuật chăm sóc, bảo vệ cây, nhờ đó cây dược liệu cát cánh sinh trưởng và phát triển tốt. Tả Văn Chư trở thành điểm đến tham quan học tập của các địa phương trong tỉnh và các tỉnh bạn như Điện Biên, Lai Châu…

Phát triển cây dược liệu cát cánh thực sự là hướng đi mới, mở ra cơ hội xóa nghèo, nâng cao đời sống cho bà con nông dân địa phương, xây dựng nông thôn mới vùng cao Tả Văn Chư ngày một đổi mới./.

Tráng Xuân Cường

Đài TT- TH huyện Bắc Hà, tỉnh Lào Cai