Những năm qua, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc huyện Lục Ngạn đã phát huy hiệu quả tiềm năng, thế mạnh của địa phương, tập trung đẩy mạnh phát triển kinh tế vườn đồi, đưa Lục Ngạn trở thành vùng cây ăn quả lớn nổi tiếng của miền Bắc. Toàn huyện hiện có trên 28.000 ha cây ăn quả các loại, ngoài cây ăn quả chủ lực vải thiều (có 15.290 ha) với thương hiệu nổi tiếng khắp trong và ngoài nước, huyện Lục Ngạn hiện còn có nhiều giống cây ăn quả khác cũng cho chất lượng sản phẩm thơm ngon tuyệt hảo như nhãn lồng, táo lai, na… và đặc biệt là tập đoàn cây ăn quả có múi đã phát triển lên 6.740 ha với các loại cây như cam lòng vàng, cam ngọt, bưởi ngọt, bưởi da xanh, bưởi Hoàng... vv . Trong đó, cam các loại có 4.142 ha; bưởi 2.252 ha và cây có múi khác 346 ha, ước sản lượng năm 2019 đạt 58.560 tấn, tăng 5.400 ha so với năm 2018.

Thời điểm này, các loại cam, bưởi của Lục Ngạn đang vào mùa thu hoạch. Du khách và tiểu thương ở khắp các tỉnh thành trong cả nước thường tập trung về địa phương để thăm quan, ngắm cảnh, chụp ảnh và mua sản phẩm về phục vụ kinh doanh hoặc làm quà cho người thân, gia đình.

Nếu như du khách đến thăm quan những vườn đồi cam lòng vàng sai trĩu quả thời điểm này sẽ thấy cảm giác thư thái, bởi hương cam thơm mát. Cam lòng vàng ở Lục Ngạn được người dân chăm sóc hiệu quả nên có đặc điểm là quả to, trung bình khoảng 3 – 5 quả/kg. Khi quả cam còn non có màu xanh nhưng khi chín thì vỏ chuyển sang màu vàng, đặc biệt là múi cam cũng có màu vàng ăn thơm ngon ngọt dịu mát. Cam lòng vàng Lục Ngạn hiện có diện tích 1.721 ha, ước sản lượng 13.753 tấn. Bắt đầu vào vụ, giá bán 10.000 – 20.000 đồng/kg, ước thu hoạch được trên 30% tổng sản lượng.

Người dân thu hoạch và bán cam lòng vàng cho tiểu thương đưa đi tiêu thụ

Còn những vườn cam ngọt thì khi chín lại có màu đỏ rực. So với cam lòng vàng thì cam ngọt Lục Ngạn thường có năng suất cao hơn, quả nhỏ, vỏ mỏng và vị ngọt đậm hơn. Tuy nhiên chăm sóc cam ngọt vất vả hơn so với các loại cây có múi khác, bởi vậy chỉ những hộ dân đã có kinh nghiệm và kỹ năng mới thực hiện được. Đến nay, toàn huyện có 2.180 ha cam ngọt, ước sản lượng 26.750 tấn.

Ngoài hai giống cam chính là cam ngọt, cam lòng vàng, Lục Ngạn hiện cũng có các giống cam khác như cam Cara, cam V2... đã cho thu hoạch với chất lượng quả tốt, tuy nhiên diện tích chưa nhiều.

Hiện nay cả 30 xã, thị trấn trên địa bàn huyện Lục Ngạn đều có diện tích trồng cam, nhưng nói đến những vườn rộng trải dài ngút tầm mắt, cho giá trị kinh tế cao đến cả tỷ đồng/vụ/năm thì phải kể đến các xã như Tân Mộc, Thanh Hải, Tân Quang, Hồng Giang, Quý Sơn, Trù Hựu... Người dân Lục Ngạn vốn có truyền thống thân thiện và mến khách. Du khách thập phương về tham quan các vườn cam tại Lục Ngạn đều được chủ vườn xởi lởi tiếp đón. Thời điểm này, tại các vườn cam đang vào độ thu hoạch quả, du khách cũng dễ dàng bắt gặp cảnh thu mua cam tập nập của các tiểu thương. Tại đây, người tham quan cũng có thể trải nghiệm công việc làm nông dân thu hái quả, được đắm mình trong cảnh sắc của thiên nhiên hoa trái.

Còn nếu như du khách đến thăm những vườn bưởi ngọt thời điểm này thì địa điểm thích hợp nhất là ở các xã như Thanh Hải, Hồng Giang, Trù Hựu, Quý Sơn. Tổng diện tích bưởi ngọt của huyện hiện có 1.715 ha, ước sản lượng 12.611 tấn. Bưởi ngọt vốn là giống bưởi Diễn được người dân Lục Ngạn đưa về địa phương sản xuất cách đây khoảng 20 năm. Do được chăm sóc tại vùng đất đồi và sự cần cù chịu khó của người dân Lục Ngạn nên chất lượng quả bưởi thơm ngon ngọt. Nói về chất lượng bưởi ngọt thì phải kể đến những vườn đã trồng cây đạt từ 5 năm trở lên, quả mới thực sự ngon. Thông thường quả loại 1 có trọng lượng chỉ từ 0,8 kg – 1 kg. Khi chín quả bưởi chuyển sang màu vàng rực, tép bưởi hơi vàng, có vị ngọt đậm và bóc không nát. Đối với những người sành ăn đánh giá chất lượng bưởi ngọt Lục Ngạn không kém gì bưởi Diễn nơi bản xứ.

Còn bưởi da xanh vốn có nguồn gốc từ tỉnh Bến Tre nhưng đã được người dân Lục Ngạn đưa về địa phương sản xuất thành công từ nhiều năm nay nên đã có thương hiệu và hiện đang được tiêu thụ rộng rãi tại các siêu thị lớn trong nước cũng như xuất khẩu ra nước ngoài. Lục Ngạn hiện có 537 ha bưởi da xanh, ước sản lượng 2.563 tấn, giá dao động tại vườn từ 20 – 40 nghìn đồng/kg. Bưởi da xanh được đánh giá là cho chất lượng quả ngon nhất trong các giống bưởi, vì thế giá cả thu mua tại các vườn thường đắt hơn bưởi khác .

Những năm gần đây, huyện Lục Ngạn đều tổ chức Hội chợ cam, bưởi và các sản phẩm đặc trưng của địa phương nhằm mục tiêu đẩy mạnh tuyên truyền, quảng bá, giới thiệu, cung ứng các loại trái cây chất lượng cao, những sản phẩm đặc trưng chế biến từ nông, lâm sản của các xã, thị trấn trong huyện ra thị trường… Đây cũng là dịp để tăng cường kết nối giữa nhà nông với doanh nghiệp, đồng thời thu hút du khách, tạo tiền đề phát triển kinh tế du lịch, thu hút đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, xây dựng chuỗi giá trị cho một số sản phẩm, cây ăn quả chủ lực của huyện theo hướng bền vững.  Hội chợ năm nay sẽ diễn ra trong ba ngày từ 29/11/2019 đến 01/12/2019.  

Đức Thọ

Trung tâm VH – Thông tin và TT Lục Ngạn